Dünyanın En İlginç 10 Ağacı

Dünyada kaç ağaç türü vardır sizce? Hemen söyleyeyim, doğal hayatın ve insanlığın soluduğu oksijenin büyük kısmını karşılayan ağaçlar 60 binden fazla türe sahip. Bu yazının konusu; bu binlerce türün içinde, bilindik görüntüsünden çok uzak, sıradışı olanlar. Şekli, cüssesi veya hikâyesi ile dünyanın en ilginç ağaçları…

Minicik bir saksının içinde büyüyen çiçekten, 1700 yıllık bilge bir ağaca; doğa şaşırtıcı güzelliklerle dolu. İçinde bar olan, büyüdükçe renk değiştiren, kilise yapılmış, gövdesinde bisiklet ile büyümüş, daha neler neler… Buyrunuz dünyanın en ilginç ağaçları ve hikâyelerine…

Çok sayıda kayın ağacından oluşan ağaç yolu, fotoğrafçıların ve turistlerin uğrak yeri. Game of Thrones dizisinin bir sahnesi bu ürkütücü güzellikteki yolda çekilmiş, o kadar ünlü anlayacağınız.

Gövdesi çok geniş olan Boab ağaçlarının kabuğu da düz ve parlak bir dokuya sahip. Afrika’da kuraklık dönemlerinde su muhafaza etmek için kullanıldığından, onlara “şişe ağaçlar” da deniliyor. Bir iddiaya göre 19. yüzyıl sonlarında Avustralya’daki Boab ağaçları, suçlu Aborijinleri içinde tutmak için kullanılıyormuş.

Tahminen 400-500 yaşında olan bu muazzam meşe ağacı, bunca süre hem enine hem boyuna büyümüş ki gölgesi 1500 metrekarelik bir alanı kaplıyor. Yaklaşık 20 metre yüksekliğinde.

Rengârenk bir gövdeye sahip bu ağacın kabuğu, ağaç büyüdükçe dönüşüm geçiriyor ve üzerindeki katmanlar soyuluyor. En üstteki tabaka dökülürken alttan açık yeşil taze katman geliyor. Zamanla bu açık yeşil, koyulaşıyor, morumsu maviye ardından pembe-portakal tonlarına geçiyor. Son kabuk katmanı ise kahverengi. Olağanüstü!        

Fransa’nın bilinen en yaşlı ağacı. Tahmini 800 yaşında. 1600’lü yıllarda ağaca yıldırım düşmüş ve içinde büyük bir oyuk oluşmuş. Buna rağmen ayakta kalmayı başarmış. Bölgede yaşayan bir başrahibin aklına bir fikir gelmiş: “Neden bu oyuğu, Meryem Ana’ya dua edilen bir şapel haline getirmiyoruz?” Hatta daha sonra merdiven ve ikinci şapel daha eklenmiş. Ne yazık ki son yıllarda ağacın bazı bölümleri çürümüş durumda.  

Yemen’e özgü bu ağaç, şemsiyeye benzeyen ilginç görüntüsünün yanı sıra içinden kırmızı bir özsu salgılıyor. Tarih boyunca yerli halk bu özsuyunu ilaç niyetine kullanmış.  

Yıl 1954. ABD’nin King County şehrine yakın bir adada yaşayan 8 yaşındaki bir çocuk bisikletini ormanda bir yere bırakır. Binmeye pek bayılmadığı için bisikleti aramaya da gönlü yoktur. Aradan 40 yıl geçer. Çocuğun annesi Helen Puz yerel gazetede bir ağacın içinde yerden 1,5 metre yukarda olan bisikletin haberini görür. Oğlunun kayıp bisikletini bulmuştur.

Yaklaşık 90 yaşında olan çam ağaçlarının gövdenin dibinden niye böyle keskin bir şekilde büküldüğü konusunda bilim insanları fikir birliğine varamamış. Bir hipotez, mobilya yapmak için çiftçilerin ağaçları büyürken özellikle yamulttukları, ancak 2. Dünya Savaşı patlak verdiği için onları kesemedikleri ile ilgili…

Dünyanın en ilginç ağaçları arasında, yakın zamana kadar içinde bar olan 1700 yıllık bilge bir ağaç da var: Sunland Baobab Ağacı. Yaklaşık 1000 yaşındayken ağacın içi oyulmaya başlamış. Ta ki günümüzde içine küçük bir bar yapılacak kadar. 30 metrelik çapa sahip bu dev ağacın üçte birini oluşturan büyük bir dal 2016’da kırılınca ağaç zarar görmüş, bar da kapatılmış. 

Şili’nin ulusal ağacı. Boyu 50 metreye varabiliyor. Bu arokarya türü 2000 yaşına kadar yaşayabiliyor ancak nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. Dünyanın en eski ağaç familyalarından birine ait. Yenebilir kozalaklar üretiyor. Derler ki, 1850’lerde soylu İngilizler, bahçelerine koymak için bu ağacı keşfettiklerinde Charles Austin isimli ünlü bir avukat bu ağaca bakıp şöyle demiş: “Bir maymun için bu ağaca tırmanmak bulmaca gibi.”   

Sadece 2019 yılında Amazon Ormanları’nda 1 milyar ağaç yok oldu. Amazonu yeniden yeşertelim adlı kampanyaya veya Türkiye’de TEMA Vakfı’na bütçemiz elverdiğince destek olalım, dünyanın en ilginç ağaçları ve bütün ağaçlar güzelliklerini sergilemeye devam etsin, biz de nefes alabilelim.

Bunlar da dünyanın en ilginç bitkileri…