Bir otoparkta, okul bahçesinde, otoyol kenarında kolayca yetişebilen ormancıklar! Profesör Akira Miyawaki’nin geliştirdiği mini orman kavramı, iklim değişikliğiyle mücadelede hızlı ve etkili bir yöntem olabilir. Mini ormanlar normal ormandan 10 kat hızlı büyüyor ve 30 kat daha yoğun. En güzel yanı, bakım da gerektirmemesi!
Miyawaki mini orman yönteminin yararları
- Bitkiler sık bir şekilde ekildiği için o alan daha fazla karbon emilimi yapıyor. Standart ormanlarda yaklaşık 1 metre aralıkla dikim yapılırken Akira Miyawaki 10 metrekareye 30 ağaç dikiyor.
- Mini orman, insanların diktiği tek tür ormanlardan 10 kat daha hızlı büyüyor.
- Doğal ormanlaştırma prensipleri uygulanıyor, o iklime ve topraklara has bitkiler desteklenmiş oluyor.
- Sürecin en güzel yanlarından biri bakıma ihtiyaç olmaması! Bitkiler zaten kendi kendine yetiştiği için sulamak ve bakım yapmak gerekmiyor. Toprağın herhangi bir kimyasal kullanılmamış, doğal canlılığa sahip olması şart. Doğal ormanlık alandan biraz toprak getirilerek ekleniyor.
- Profesör Miyawaki aynı türden bitkiler yerine farklı türleri birbirine yakın dikerek/ekerek rekabeti teşvik ediyor. Hızlı büyümenin sebeplerinden biri de güneş ışığına ulaşmak için görülen bu tatlı rekabet.
- Mini orman alanları insan eliyle dikilen tek türe sahip ormanlardan 20 kat fazla biyoçeşitliliğe sahip. Avrupa’da yeşilin azaldığı şehirlerde yetişen mini orman alanlarına kuşlar, böcekler, tozlaşmayı sağlayan arıların geldiği gözleniyor.
- Hava ve su kirliliğini azaltıyor.
- Toz seviyesini azaltıyor.
- Gürültü seviyelerini düşürüyor.
- Katılımcılığı teşvik ediyor.
Öncelikle Miyawaki mini orman tekniğini uygularken dikimden önce toprağı havalandırıyorsunuz. Ardından toprağı su ve hava geçirgenliği için kabuk, kozalak parçası veya benzer özellikteki doğal malzemelerle karıştırıyorsunuz.
Miyawaki 1970’lerden beri ormanlarda tek tür yerine farklı yerel türlerin yer alması gerektiğini savundu. Şimdiye kadar 1700’den fazla ormanı yeniden düzenlemiş ve 40 milyon ağaç dikmiş. Tasarladığı ormanların yüzde 96.7’si canlılığını sağlıklı bir şekilde sürdürüyor. Miyawaki Türkiye’ye de gelmiş ve bir Japon otomotiv firmasının bahçesinde kendi yöntemini uygulamıştı.
Miyawaki’nin yöntemi
Prof. Miyawaki kendiliğinden yetişen yerel bitki türlerini belirliyor. Daha sonra bu bitkilerden toplanan tohumları aşağıdaki yüksekliklerde olacak şekilde toprağa ekiyor:
- Gölge veren yüksek ağaçlar
- Kısa ağaçlar
- Çalılar
Bu teknik daha önce başka amaçlarla kullanılan alanları yeşillendirmek için en etkili yöntemlerden biri kabul ediliyor. Akira Miyawaki, Japonya ve Asya’da birçok ülkede zarar gören 1700’ün üzerinde ormanı restore etti. Bir ormanın kendini yenileyebilmesi yaklaşık 200 yıl sürerken, Akira Hoca bu yöntemle 20 yılda toparladığını ispatladı.
Doğayı koruma çalışmaları kendisine 2006 yılında, Nobel ayarında prestije sahip “Blue Planet Award” ödülünü getirdi. Aslında profesör 2006’dan çok önce dünyada tanınmaya başlamıştı. Örneğin Miyawaki yöntemi 1991’de Bonn Üniversitesi’nde, 1992’de de UNESCO’nun Dünya Zirvesi’ndeki oturumlarda örnek proje olarak sunuldu.
Profesör Miyawaki Japon otomotiv firmalarının fabrika bahçelerini kendi tekniği ile yeşillendirmek için dünyayı dolaşırken Türkiye’yi de ziyaret etti. Bu arada Istanbul’da bir korudan aldığı yerel bitki ve ağaçların fideleri ile Japon otomotiv firmasının bahçesinde ağaçlandırma yaptı.
Miyawaki’nin mini orman yöntemini yaygınlaştırdı
Mikro orman alanı metoduna hayran kalıp onun yaygınlaşması için harekete geçen kişi ise Hindistan’da yaşayan bir mühendis oldu. Shubhendu Sharma, Toyota’nın Hindistan’daki fabrikasında endüstri mühendisi olarak çalışırken fabrika yönetiminin davet ettiği Akira Miyawaki ile tanışır. Aralık 2008’de gerçekleşen bu tanışma genç mühendisin hayatının dönüm noktası olur. Genç mühendis, profesörden öğrendiklerini kendi evinin 75 metrekarelik arka bahçesinde uygular. Denemesinden yaklaşık 10 ay geçtiğinde müthiş sonuçlar elde eder. Bu küçük alanda muson yağmurlarının da yardımı ile biyoçeşitlilik artmış; toprağa yararlı organizmaların ve böceklerin yaşadığı, arıların vızıldadığı, kuşların şarkı söylediği bir minik orman oluşmuştur. Üstelik bahçede sıcaklık bile azalmıştır!
Bunun üzerine Sharma denemelerini Hindistan’ın farklı bölgelerinde de yaptı. Daha sonra, yöntemin dünyaya yayılması için bir sosyal girişim kurdu: “Afforestt”.
Sharma ülke ülke gezerek okul, şirket, ev, çiftlik, apartman bahçesi ve hayvanat bahçelerinde (Singapur) gönüllülerle birlikte yüzlerce mini orman kurmuş. Kurmaya da devam ediyor. Bu minik alanların en büyüğü bir tenis kortu büyüklüğünde.
Bu arada Sharma’nın ilham verici TED konuşmalarından birine kulak vermek isterseniz bağlantısını aşağıya bırakıyorum.
Afforestt adlı girişimin çalışmalarından öncesi-sonrası fotoğraflar…
Dünyadan güzel haberler
Pakistan Başbakanı Imran Khan geçtiğimiz şubatta Miyawaki mini orman yöntemi ile kentsel ormancılık programını başlattıklarını duyurdu.
Hollanda merkezli IVN Natuur Educatie adlı sivil toplum kuruluşu Miyawaki’nin prensipleri ve Sharma’nın uygulamalarından yola çıkarak Avrupa’da mini ormanlar oluşturuyor. Böylece gönüllüler vatandaş, belediye ve okulların desteğini de alıyor.
Misyonunu “Doğa ile insan arasındaki bağlantıyı yeniden kurmak” olarak belirlemiş IVN gönüllüleri. İnsanların, doğanın gerçek güzelliğini kendi mahallelerindeki mini ormanlar sayesinde görebileceğine inanıyorlar. Şöyle diyorlar: “Mini ormanlar sadece doğadaki canlılar için değil, insanlar için de harika yerler. Doğadan uzak büyüyen çocuklar mini orman çalışmaları sayesinde doğayı tanır. Ayrıca insanlar bu alanları buluşma noktası olarak kullanır. Kendi ormanını yetiştiren çocuklar birer yetişkin olduklarında hem daha yaratıcı olur, hem de gezegeni yeniden yemyeşil hale getirmek için çalışabilirler.”
Okul çağındaki çocuklar, IVN’in mini orman projelerinin her aşamasında görev alıyor. Üstelik Tiny forest kavramını okulların müfredatına da almışlar. Çok imrendim açıkçası.
Hollanda’da mikro orman oluşturan başka organizasyonlar da mevcut. Ancak Miyawaki ve Sharma’nın prensiplerinden çok farklı şekilde çalışıyorlar. Bu nedenle Sharma ve IVN “Tiny Forest” olarak markayı tescil ettirmişler.
Bütün bu çabaların sonuçlarını görmek için Wageningen Üniversitesi’nden akademisyenler 2017’de dikilen mini ormanların gelişimini izlemiş. Sonuçlar müthiş: Bu yeşil alanlar yakınlarındaki büyük ormanlardan daha fazla oranda biyoçeşitliliği artırıyor.
Sharma ve IVN kuruluşunun uygulama yaptığı ülkeler ise şöyle: Hollanda, Hindistan, Belçika, Fransa, Almanya, İngiltere, Curaçao (Karayip Denizi’nde bir ada) ve Pakistan.
Sonuç olarak, yaşadığımız şehirlerde böyle yemyeşil bir dönüşüme tanık olmak şahane olmaz mı?
Yararlanılan kaynaklar:
Akira Miyawaki
Sharma’nın TED konuşmalarından biri
urban-forests.com
